نجف الهیاری فرد، افروز داوری، عطیه کربلایی، محمدرضا زمانی،
دوره ۷، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۹ )
چکیده
مقدمه: شیوع سرطان‌های مربوط به گوارش، بخصوص معده و روده رو به افزایش است. ازطرفی سرطان معده شایع‌ترین سرطان دستگاه گوارش در ایران بوده و سن ابتلا به سرطان مری و روده در ایران کاهش یافته است. درنتیجه بررسی عوامل و پروتئینهای دخیل در این سرطان‌ها بسیار حائز اهمیت است.
روش: در این پژوهش به منظور بررسی شبکه‌های میانکنشی پروتئینهای دخیل در سرطان‌های مری، معده و روده از تحقیقات قبلی، با رویکرد کمی استفاده شده است. ابتدا پروتئینهای شناسایی شده سرطان‌های مری، معده و روده از پایگاههای داده مربوطه و مقالات استخراج شد، سپس ترسیم و تحلیل تقاطع و تعیین پروتئینهای کلیدی در شبکه میانکنشی پروتئینها با استفاده از سرورها و نرم افزارهای STRING ۱۱,۰, Cytoscape ۳,۷.۳, NDEx ۲.۴.۳, UniProt انجام شد. از افزونه CentiScaPe ۲,۲ و CytoHubba با بررسی شاخصهای مرکزیت مختلف برای تعیین گره‌های کلیدی و پروتئینهای مشترک مرکزی استفاده شد. درنهایت پس از بررسی پروفایل بیانی پروتئینهای با شاخصهای مرکزیت بالادر Expression Atlas, GEPIA۲, GTEx v۸ ، پروتئینهای مشترک در هر سه سرطان تعیین شدند.
نتایج: نتایج نشان داد پروتئینهای PLK۱, CCNB۱, CCNA۲, BUB۱B, CDK۱ به عنوان مشترک مرکزی در هر سه بافت هستند. این پروتئینها ضمن داشتن همبستگی بالا (R=>۰/۸) با یکدیگر، دارای تفاوت بیان معنی دار در بافتهای نرمال و سرطانی هستند.
نتیجه گیری: پروتئینهایPLK۱, CCNB۱, CCNA۲, BUB۱B, CDK۱ میتوانند به عنوان مارکر تشخیصی و درمانی سرطان‌های مری، معده و روده استفاده شوند. ادامه مطالعات بر روی این پروتئینها آینده روشنی را برای یافتن درمان انواع مختلف سرطان دستگاه گوارش در پی دارد.
